HỌC THUYẾT GẮN BÓ NÓI GÌ VỀ MỐI QUAN HỆ CỦA NGƯỜI LỚN?

Học Thuyết Gắn Bó Ở Người Lớn: Mối quan hệ thân thiết, nuôi dạy con cái, tình yêu và ly hôn.

Thật vậy, rõ ràng là những kiểu gắn bó này trong thời thơ ấu dẫn đến những kiểu gắn bó ở tuổi trưởng thành như thế nào. Dưới đây là giải thích về bốn kiểu gắn bó trong mối quan hệ của người lớn. Ví dụ: Các Loại, Các Kiểu và Giai Đoạn (An toàn, Né tránh, Nước đôi và Hỗn độn)

 

Các kiểu gắn bó dành cho người lớn tuân theo cùng một mẫu chung được mô tả :

· Gắn bó an toàn: Những người trưởng thành này có nhiều khả năng hài lòng với các mối quan hệ của họ, cảm thấy an toàn và kết nối với bạn đời của họ mà không cảm thấy cần phải ở bên nhau mọi lúc. Các mối quan hệ của họ có khả năng thể hiện sự trung thực, hỗ trợ, độc lập và kết nối tình cảm sâu sắc.

 

· Sự Gạt bỏ- Né tránh (hoặc Lo lắng-Tránh né): Một trong hai kiểu gắn bó né tránh của người lớn, những người có phong cách gắn bó này thường giữ khoảng cách với những người khác. Họ có thể cảm thấy rằng họ không cần sự kết nối của con người để tồn tại hoặc phát triển, và khẳng định về việc duy trì sự độc lập và cách biệt của họ với những người khác. Những cá nhân này thường có khả năng “tắt lịm” tình cảm khi một kịch bản có thể gây tổn thương xuất hiện, chẳng hạn như một cuộc tranh cãi nghiêm trọng với đối tác của họ hoặc một mối đe dọa đối với sự tiếp tục của mối quan hệ của họ.

 

· Gắn bó Lo lắng-Bận tâm (hoặc Lo lắng-Kháng cự): Những người hình thành mối quan hệ kém an toàn với bạn đời của họ có thể cảm thấy tuyệt vọng về tình yêu hoặc tình cảm và cảm thấy rằng đối tác của họ phải “trọn vẹn” với họ hoặc làm vừa các vấn đề của họ. Trong khi họ khao khát sự an toàn và bảo vệ trong các mối quan hệ lãng mạn của mình, họ cũng có thể hành động theo cách đẩy bạn đời của mình ra xa hơn thay vì mời họ cùng tham gia vào. Biểu hiện hành vi của nỗi sợ hãi của họ có thể bao gồm đeo bám, đòi hỏi, ghen tuông hoặc dễ buồn giận các vấn đề nhỏ.

 

· Gắn bó Sợ hãi-Né tránh (hoặc Hỗn độn): Kiểu gắn bó né tránh thứ hai của người lớn biểu hiện như không khí mâu thuẫn hơn là cô lập. Những người có phong cách gắn bó này thường cố gắng trốn tránh cảm xúc của họ vì họ dễ bị lấn át. Họ có thể bị thay đổi tâm trạng không thể đoán trước hoặc đột ngột và sợ bị tổn thương bởi một đối tác lãng mạn. Những cá nhân này bị thu hút bởi một đối tác nào đó hoặc một đối tác tiềm năng nhưng đồng thời lại sợ quá gần gũi. Không có gì ngạc nhiên khi phong cách này gây khó khăn cho việc hình thành và duy trì các mối quan hệ lành mạnh và có ý nghĩa với người khác (Firestone, 2013).

 

Mỗi phong cách này nên được coi là một chuỗi liên tục của các hành vi gắn bó, chứ không phải là một “kiểu” người cụ thể. Người nào đó có phong cách gắn bó an toàn nói chung có thể đôi khi cũng có dịp thể hiện các hành vi với các kiểu khác hoặc người nào đó có phong cách tránh né có thể hình thành mối liên kết an toàn với một người cụ thể.

 

Do đó, những “loại” này nên được coi là một cách để mô tả và hiểu hành vi của một cá nhân hơn là một mô tả chính xác về tính cách của một người nào đó. Dựa trên phong cách gắn bó của một người, cách họ tiếp cận các mối quan hệ thân mật, hôn nhân và nuôi dạy con cái có thể rất khác nhau.

Số lượng các cách mà học thuyết này có thể được áp dụng hoặc được sử dụng để giải thích hành vi được tổng hợp và mở rộng bởi thực tế là các mối quan hệ yêu cầu hai (hoặc nhiều) người; bất kỳ hành vi gắn bó nào mà một cá nhân thể hiện sẽ tác động và bị ảnh hưởng bởi các hành vi gắn bó của người khác. Với sự đa dạng của các cá nhân, hành vi và mối quan hệ, không có gì ngạc nhiên khi có quá nhiều xung đột và nhầm lẫn.

Cũng không có gì đáng ngạc nhiên, mặc dù không kém phần đáng tiếc, nhiều mối quan hệ kết thúc bằng ly hôn hoặc chia tay, một vấn đề có thể tiếp tục một chu kỳ gắn bó không lành mạnh mới đối với con cái của xã hội thu nhỏ này.

 

Thuyết Gắn Bó Trong Đau Khổ Và Chấn Thương Tâm Lý

Nói về những tình huống không may, lý thuyết gắn bó cũng có những ứng dụng trong việc hiểu được nỗi đau và tổn thương liên quan đến mất mát. Mặc dù bạn có thể quen thuộc nhất với Năm giai đoạn đau buồn của Kübler-Ross, nhưng chúng có trước Bốn giai đoạn của Bowlby. Trong quá trình Bowlby làm việc về sự gắn bó, ông và đồng nghiệp Colin Murray Parkes đã nhận thấy bốn giai đoạn đau buồn:

 

1. Sốc và tê liệt: Trong giai đoạn đầu này, tang quyến có thể cảm thấy mất mát là không có thật, hoặc đơn giản là không thể chấp nhận được sự thật. Người đó có thể bị phiền muộn về thể chất, sẽ không có khả năng hiểu và truyền đạt cảm xúc của mình.

 

2. Khao khát và Tìm kiếm: Trong giai đoạn này, tang quyến nhận thức rất rõ về khoảng trống trong cuộc sống của mình và có thể cố gắng lấp đầy khoảng trống đó bằng một thứ gì đó hoặc người khác. Người đó vẫn xác định một cách mạnh mẽ và có thể bận tâm đến người đã khuất.

 

3. Tuyệt vọng và vô tổ chức: Tang quyến hiện chấp nhận rằng mọi thứ đã thay đổi và không thể trở lại như trước. Người đó cũng có thể cảm thấy tuyệt vọng, vô vọng và tức giận, cũng như đặt câu hỏi và tập trung cao độ vào việc hiểu rõ tình huống. Người đó có thể thu mình khỏi những người khác trong giai đoạn này.

 

4. Tổ chức lại và hồi phục: Trong giai đoạn cuối cùng, niềm tin vào cuộc sống của tang quyến có thể bắt đầu quay trở lại. Người đó sẽ bắt đầu xây dựng lại và thiết lập những mục tiêu mới, khuôn mẫu mới và thói quen mới trong cuộc sống. Tang quyến sẽ bắt đầu có niềm tin trở lại và đau buồn sẽ bị lùi về phía sau tâm trí của họ thay vì tập trung hiện diện phía trước(Williams & Haley, 2017).

 

Tất nhiên, phong cách gắn bó của một người cũng sẽ ảnh hưởng đến mức độ đau buồn. Ví dụ: một người có kiểu gắn bó an toàn có thể vượt qua các giai đoạn này khá nhanh hoặc hoàn toàn bỏ qua một số giai đoạn, trong khi người có kiểu gắn bó lo lắng hoặc né tránh có thể bị mắc kẹt ở một trong các giai đoạn.

Tất cả chúng ta đều trải qua đau buồn theo cách khác nhau, nhưng việc xem những trải nghiệm này qua lăng kính của học thuyết gắn bó có thể mang lại cái nhìn mới và cái nhìn sâu sắc hơn về quá trình đau buồn độc đáo của chúng ta và lý do tại sao một số người trong chúng ta “mắc kẹt” sau khi mất mát.

 

Bài Kiểm Tra Học Thuyết Gắn Bó.

Nếu bạn muốn tìm hiểu về kiểu gắn bó của mình, có rất nhiều bài kiểm tra, thang điểm và bảng câu hỏi có sẵn để bạn thực hiện.

 

Feeny, Noller và Hanrahan đã phát triển Phép đo ba hạng mục gắn bó ban đầu vào năm 1987 để kiểm tra phong cách gắn bó dành cho người lớn của người tham gia. Nó chỉ chứa ba mục và rất đơn giản, nhưng nó vẫn có thể cho bạn biết bạn thuộc loại nào: Né tránh, Lo lắng / Nước đôi hoặc An toàn. 

 

Có một số bài kiểm tra kiểu gắn bó ít khắt khe hơn có thể giúp bạn tìm hiểu về phong cách kết nối của riêng bạn với người khác. Đây không phải là những công cụ thường được sử dụng trong nghiên cứu thực nghiệm, nhưng chúng có thể là những công cụ “hữu ích” để tìm hiểu thêm về bản thân và phong cách đính kèm của bạn.

Diane Poole Heller đã phát triển Bài kiểm tra kiểu gắn bó, bao gồm 45 mục được xếp hạng trên thang ba điểm từ “Hiếm khi / Không bao giờ” đến “Thường / Thường xuyên”. Xem ở đây (https://dianepooleheller.com/attachment-test/).