SỰ KHÁC BIỆT GIỮA SOCIOPATH & PSYCHOPATH (How Sociopaths Are Different from Psychopaths)

Cả hai đều là các dạng của Rối Loạn Nhân Cách Chống Đối Xã Hội

 

“Sociopath” (a former name for an individual with an Antisocial Personality Disorder (noun)_Theo APA Dictionary of Psychology) là một thuật ngữ mà mọi người sử dụng, thường khá tùy tiện, để mô tả một người dường như không có lương tâm. Trong hầu hết các trường hợp, người ta sử dụng thuật ngữ này một cách vô tội vạ để gán cho một người họ coi là đáng ghét hoặc đáng bị ghét. Điều tương tự cũng áp dụng cho thuật ngữ “psychopath” (a former name for an individual with An- Tisocial Personality Disorder (noun)- Psychopathic (adj)_Theo APA Dictionary of Psychology) mà gợi hình ảnh về một kẻ thái xã hội nguy hiểm hơn, như một kẻ sát nhân hàng loạt.

Trong khi các đặc điểm của bệnh sociopath và bệnh psychopath có thể trùng lặp, bệnh sociopath là thuật ngữ không chính thức để chỉ chứng rối loạn nhân cách chống đối xã hội (APD: antisocial personality disorder). Chứng psychopath không phải là chẩn đoán chính thức và không được coi là APD.

Trong khi các thuật ngữ “sociopath” và “psychopath” thường được sử dụng thay thế cho nhau, mỗi thuật ngữ có những đặc điểm riêng có thể phân biệt rõ ràng và mô tả một cách rộng rãi.

 

Sự khác biệt giữa Sociopath và Psychopath

Trong khi những người psychopath được phân loại là những người có ít hoặc không có lương tâm thì những người sociopath có một khả năng cảm thấy đồng cảm và hối hận, mặc dù rất hạn chế. Người psychopath có thể và có làm theo các quy ước xã hội khi những quy ước này phù hợp với nhu cầu của họ. Người sociopath có nhiều khả năng không thể kiểm soát và phản ứng dữ dội bất cứ khi nào họ phải đối mặt với hậu quả của hành động mình đã làm.

***Sociopath

Nói rõ rằng họ không quan tâm người khác cảm thấy thế nào

Cư xử theo cách nóng nảy và bốc đồng

Dễ bị tức giận và cáu kỉnh

Nhận biết những gì họ đang làm nhưng hợp lý hóa hành vi của họ

Không thể duy trì công việc và cuộc sống gia đình thường nhật

Khó hình thành tình cảm gắn bó mặc dù có thể được

***Psychopath

Giả vờ quan tâm

Thể hiện hành vi lạnh lùng

Không nhận ra nỗi đau khổ của người khác

Có những mối quan hệ nông cạn và giả tạo

Duy trì cuộc sống bình thường làm vỏ bọc cho hoạt động tội phạm

Không hình thành được những ràng buộc tình cảm chân thành

Có thể yêu mọi người theo cách của riêng họ

Willem H.J. Martens lập luận trong bài báo nổi tiếng của mình “The Hidden Suffering of the Psychopath”(tạm dịch: Nỗi đau khổ ẩn giấu của kẻ psychopath) rằng những người psychopath đôi khi phải chịu đựng nỗi đau cảm xúc và sự cô đơn. Hầu hết những người này đều có cuộc sống đầy tổn thương và không có khả năng tin tưởng mọi người, nhưng giống như mọi người khác trên hành tinh, họ cũng muốn được yêu thương và chấp nhận.

Tuy nhiên, chính hành vi của họ khiến điều này trở nên vô cùng khó khăn, nếu không muốn nói là không thể, và hầu hết đều nhận thức được điều này. Một số cảm thấy buồn bã vì những hành động mà họ không thể kiểm soát bởi vì họ biết rằng điều đó càng khiến họ bị cô lập với những người khác.

 

Hướng tiếp cận với bạo lực

Mặc dù người ta thường nghĩ rằng những người sociopath và psychopath là những kẻ nguy hiểm bẩm sinh nhưng điều này thường phản ánh nội dung của một bộ phim truyền hình hơn là một sự phản ánh chân thực về chứng rối loạn này. Bạo lực, mặc dù chắc chắn có thể xảy ra, nhưng không phải là một đặc điểm cố hữu của bệnh sociopath hay psychopath.

Như đã nói, những người mắc chứng APD (rối loạn chống đối xã hội) thường sẽ có những hành động không tưởng để thao túng người khác, cho dù đó là để quyến rũ, kiểm soát hay làm họ sợ hãi, để đạt được điều họ muốn. Khi những người psychopath trở nên bạo lực, như trường hợp của Jeffrey Dahmer, họ cũng có khả năng tự làm tổn thương mình như những người khác.

Martens lưu ý rằng một người psychopath càng cảm thấy bị cô lập về mặt xã hội, buồn bã và cô đơn thì nguy cơ trở nên bạo lực và có hành vi bốc đồng và / hoặc liều lĩnh của họ càng cao.

 

Nguồn gốc và sự phát triển

Có một số người nói rằng “những kẻ sociopath được tạo ra và những kẻ psychopath được sinh ra,” nhưng đặc điểm mô tả này quá rộng. Mặc dù đúng là chứng psychopath được cho là có các yếu tố di truyền (có lẽ do sự kém phát triển của các bộ phận của não mà đóng vai trò điều chỉnh cảm xúc và sự bốc đồng), rõ ràng có những yếu tố khác góp phần gây ra rối loạn hành vi.

Một nghiên cứu được đánh giá cao về bệnh psychopath cho thấy rằng những người psychopath thường có tiền sử về một cuộc sống gia đình không ổn định và / hoặc lớn lên ở những khu dân cư nghèo hơn mà dễ tiếp xúc với bạo lực hơn. Nhiều người có cha mẹ là những người lạm dụng chất kích thích và không được cha mẹ dẫn dắt hoặc để tâm đến.

Điều này thường dẫn đến các mối quan hệ không ổn định và thất bại ở tuổi trưởng thành và một cảm giác cố định rằng bạn đã bị “cướp” mất các cơ hội và lợi thế mà những người khác đều có. Bệnh sociopath cũng có xu hướng gắn liền với những trải nghiệm đau khổ trong thời thơ ấu, bao gồm lạm dụng tình dục, bạo lực thể chất hoặc sự bất ổn của cha mẹ.

Người sociopath có lương tâm, mặc dù lương tâm của họ thường không mạnh mẽ lắm, và thường sẽ biện minh cho điều gì đó mà họ biết là sai. Ngược lại, những người psychopath sẽ tin rằng hành động của họ là chính đáng và không cảm thấy hối hận về bất kỳ tổn hại nào đã gây ra.

Sự khác biệt này có thể gợi ý rằng bản chất tự nhiên đóng một vai trò nào đó trong việc tạo ra một người psychopath hơn là một người sociopath. Điều này được hỗ trợ một phần bởi một đánh giá năm 2014 về các nghiên cứu trong đó có tới một phần ba số người được chẩn đoán mắc bệnh sociopath “từ bỏ” hành vi chống đối xã hội của họ về sau này và phát triển các mối quan hệ tốt.

 

Chẩn đoán

Sổ tay Chẩn đoán và Thống kê về Rối loạn Tâm thần (DSM) phân loại APD theo một loạt các đặc điểm về tính cách và hành vi mô tả đặc điểm cơ bản của một người, cách họ tạo mối quan hệ với người khác và cách những niềm tin đó thể hiện bằng hành động.

*** Đặc điểm chức năng

Các đặc điểm chức năng là những đặc điểm phản ánh bản chất của một người và cách người đó nhìn nhận hành động hoặc mục tiêu của mình. Để được chẩn đoán mắc APD, bạn phải có tất cả các đặc điểm sau:

Phát triển lòng tự trọng cao từ quyền lực, lợi ích cá nhân hoặc niềm vui

Tự cho mình là trung tâm

Đặt mục tiêu dựa trên sự hài lòng của cá nhân mà không quan tâm đến luật pháp hoặc đạo đức

***Đặc điểm trong mối quan hệ giữa các cá nhân

Đặc điểm trong mối quan hệ giữa các cá nhân là những đặc điểm mô tả cách một người tương tác với những người khác nói chung. Bạn cũng phải thể hiện những đặc điểm sau để được chẩn đoán mắc APD:

Thiếu sự đồng cảm với nỗi đau khổ hoặc tổn thương của người khác hoặc khi đối mặt với sự tổn thương hoặc tức giận của những người mà họ đã thao túng

Không có khả năng có một mối quan hệ thực sự mật thiết về mặt tình cảm vì bản năng kiểm soát (bằng cách thống trị hoặc đe dọa), ép buộc hoặc lừa dối

*** Đặc điểm hành vi

Các đặc điểm hành vi mô tả những việc mà một người sẽ thực hiện để kiểm soát, ép buộc hoặc lừa dối, chẳng hạn như:

Có xu hướng coi thường các cam kết, lời hứa và thỏa thuận, bao gồm cả những cam kết tài chính

Khó khăn trong việc lập kế hoạch, thích tin rằng bạn có thể nhanh chóng điều hướng các vấn đề khi chúng xuất hiện

Việc một người bị APD liên tục đánh nhau hoặc hành hung không phải là chuyện hiếm.

Nói dối như một phương tiện để đạt được lợi thế hoặc gia nhập xã hội, chẳng hạn như tự xưng mình là một anh hùng chiến tranh với hàng loạt các huân chương trong khi bạn chưa bao giờ nhập ngũ

Đưa ra quyết định bất chấp thời điểm mà không quan tâm đến hậu quả nếu muốn đạt được mục tiêu trước mắt

Thường xuyên tức giận hoặc cáu kỉnh, kể cả về những điều nhỏ nhặt, cũng như hành vi ác ý, cay cú

Phản ứng bằng các hành vi nhẫn tâm, hung hăng, không hối hận hoặc thậm chí là mang tính bạo dâm khi đối mặt với sự thất bại đến từ hành động bản thân

Liều lĩnh, dễ trở nên buồn chán và khả năng phớt lờ ranh giới cá nhân và biện minh cho những hành động thái quá nhất

Thao túng cảm xúc của người khác — ví dụ, giả vờ quan tâm đến ai đó chỉ để đạt được mục tiêu

Admin dịch từ nguồn: https://www.verywellmind.com/what-is-a-sociopath-380184

#sharingandsupport #psychologicalstudies #goodarticle #khampha #tamlyhoc #nghiencuutamly

#sociopath #psychopath #thaixahoi #thainhancach #roiloanchongdoixahoi

Liên hệ Nhatamlyhoc Vietnam:

0939.172.362