KHÁI QUÁT VỀ TÌNH TRẠNG KIỆT SỨC TỰ KỶ (All About Autistic Burnout)

Khi một số người liên tục cố gắng “đeo mặt nạ” để ngụy trang bản thân với thế giới, bởi vì đây là tình trạng thường xuyên xảy ra với người tự kỷ, và họ có thể cảm thấy “kiệt sức” theo những cách khác nhau.

 

Gần đây, tâm trí của bạn như thể ngừng hoạt động. Bạn có cảm giác như đang trải qua một khoảng thời gian tăm tối. Tất cả những gì bạn muốn là cuộn mình trong một cái tổ để chợp mắt trong một vài giờ hoặc một năm.

 

Tự kỷ kiệt sức (Autistic Burnout) – đôi khi được gọi là tự kỷ thoái lui, có thể là một trải nghiệm khó chịu nếu bạn không hiểu chuyện gì đang xảy ra.

 

Rất may, với các nguồn lực phù hợp và sự hỗ trợ xã hội hội, cảm giác này không kéo dài mãi mãi. Bạn không đơn độc trong việc này và có thể hồi phục.

 

✦Neurotypical and neurodivergent

“Neurotypical” chỉ những người có khả năng phát triển, nhận thức hoặc trí tuệ điển hình. Thuật ngữ được sử dụng trong trường hợp của một người không bị chứng tự kỷ, nhưng cũng có thể dùng đối với các tình trạng khác như rối loạn học tập hoặc ADHD (tăng động giảm chú ý).

 

Ngược lại, “neurodivergent” thường mô tả các khả năng phát triển, trí tuệ và nhận thức không điển hình. Nó cũng có thể đề cập đến các hành vi không điển hình.

 

✦ Kiệt sức tự kỷ là gì? What is autistic burnout?

Nghiên cứu cho thấy chứng kiệt sức tự kỷ khác với trầm cảm cũng như sự kiệt sức về thần kinh của những người bình thường. 

 

Hiện tượng này đã gây xôn xao trên các cộng đồng trực tuyến và phương tiện truyền thông xã hội với hashtag bắt đầu bằng # rất riêng của nó – #AutisticBurnout – nhưng nó vẫn không gây chú ý lớn cho giới học thuật.

 

Nhưng khi các chuyên gia nghiên cứu sâu hơn về chứng tự kỷ, điều đó bắt đầu thay đổi. Nghiên cứu gần đây định nghĩa rộng rãi tình trạng kiệt sức tự kỷ là:

 

kiệt sức mãn tính

mất kỹ năng

giảm khả năng chịu đựng các kích thích

 

Tiến sĩ Rachel Bédard – một tác giả của Tạp chí Nuôi dạy con Tự kỷ và là nhà tâm lý học được cấp phép hành nghề ở Fort Collins, Colorado, Hoa Kỳ cho biết: “Bởi vì kiệt sức tự kỷ không có trong DSM-5 nên một số chuyên gia không muốn sử dụng cụm từ này. Nhưng chứng kiệt sức tự kỷ là một hiện tượng thực tế mà thân chủ của tôi thường xuyên nói với tôi”.

 

Bédard còn cho rằng kiệt sức tự kỷ là biểu hiện tự nhiên của sự mệt mỏi tột độ.

“Suy nghĩ bình thường hóa nó giúp con người cảm thấy ít phản ứng hơn và dễ chấp nhận hơn với sự kiệt sức, và giúp họ đối phó với những nguyên nhân gây ra kiệt sức và có thể bắt đầu phục hồi, thay vì cảm thấy bị cô lập và khá kỳ quặc khi có trải nghiệm kiệt sức,” cô nói.

 

✦Kiệt sức có giống như quá tải cảm xúc không?

Tự kỷ kiệt sức khác với quá tải công việc mặc dù một số triệu chứng có thể giống nhau

Tình trạng quá tải có thể được giải quyết khi thay đổi môi trường hoặc trong khoảnh khắc yên tĩnh nhưng kiệt sức tự kỷ đòi hỏi những thay đổi đáng kể hơn trong lối sống của bạn và thời gian để chữa lành.

 

Kiệt sức tự kỷ cũng ảnh hưởng đến mọi lĩnh vực trong cuộc sống như ở nơi làm việc, nhà riêng hay trường học.

 

✦Tình trạng kiệt sức tự kỷ có thể được hình dung hoặc cảm thấy như thế nào?

Mọi người đều trải qua tình trạng kiệt sức tự kỷ một cách khác nhau nhưng có một dấu hiệu chắc chắn nổi bật hơn những dấu hiệu khác: kiệt sức hoàn toàn.

 

Sharon O’Connor, một nhân viên xã hội lâm sàng và nhà trị liệu tâm lý tự kỷ chuyên về chứng lo âu và đa dạng thần kinh ở Thành phố New York cho biết: “Chứng kiệt sức tự kỷ có thể khiến bạn cảm thấy như mất hết năng lượng.

 

“Khi chúng ta kiệt sức, ngay cả những công việc bình thường hàng ngày cũng có thể cảm thấy khó khăn hoặc không thể vượt qua,” cô nói.

 

***Kiệt sức tự kỷ ở trẻ em

 

Các dấu hiệu ở trẻ tự kỷ có thể bao gồm:

giảm vốn từ vựng

cảm xúc biến động

tăng kích thích những hành vi rập khuôn/ lặp đi lặp lại

giảm giao tiếp bằng mắt

rút lui khỏi các hoạt động

*** Kiệt sức tự kỷ ở người lớn

 

Các dấu hiệu kiệt sức có thể bao gồm:

rối loạn điều hòa cảm xúc

giảm khả năng tự chăm sóc

tăng tần suất các đặc điểm tự kỷ

cáu gắt

động lực thấp

 

✦ Bạn có thể cảm nhận về Kiệt sức tự kỷ như thế nào?

 

Nếu bạn đang trải qua giai đoạn kiệt sức tự kỷ, bạn có thể có những dấu hiệu sau:

sự lo âu

trầm cảm

lười nhác cực độ

không có khả năng nhờ giúp đỡ

vấn đề về trí nhớ

đánh mất từ vựng hoặc luôn im lặng

giảm chức năng điều hành của đầu óc như tổ chức, đưa ra quyết định

khó quay trở lại từ các công việc hàng ngày

ý nghĩ tự tử

 

✦Tại sao nó xảy ra?

Những lý do chính xác dẫn đến tình trạng kiệt sức tự kỷ có thể khác nhau.

Tiến sĩ Elizabeth Lombardo, tiến sĩ tâm lý học ở Chicago cho biết những người tự kỷ trải qua sự kiệt sức theo cách tương tự như các đồng nghiệp mắc bệnh thần kinh của họ: khi những kỳ vọng bên ngoài vượt quá khả năng bản thân để mang lại sự hài lòng.

 

✦Che giấu

“Nhiều phương pháp đối phó được dạy cho người tự kỷ xoay quanh việc học cách ngụy trang bản thân trong tương tác xã hội hoặc che giấu các đặc điểm tự kỷ của chinh họ” Lombardo nói.

 

“Đối với một số người, điều này có thể ngụ ý kiểm soát để ngăn các thói quen của hành động và phát ngôn. Trong khi những cách tiếp cận này có thể là một cách hiệu quả để vượt qua bệnh lý thần kinh, chúng có thể tác động đến tâm lý, ”cô nói.

 

Theo một bài báo năm 2019 được xuất bản trên tạp chí Autism, 70% người lớn mắc chứng tự kỷ cảm thấy bị bắt buộc phải “ngụy trang” ở nơi công cộng.

 

Theo thời gian, tất cả những nỗ lực liên tục của bạn trong việc tự giám sát và che giấu cách cư xử, lời nói và hành vi sẽ khiến bạn chịu đựng đáng kể và làm hao mòn sức lực của bạn – có thể dẫn đến kiệt sức.

 

✦Những tương tác xã hội lâu dài nhưng kém ý nghĩa

Một lý do khác khiến bạn có thể cảm thấy kiệt sức là bạn buộc phải tham gia vào các tương tác lâu dài nhưng không mang lại cho bạn nhiều sự nhẹ nhõm, chẳng hạn như giao lưu tại nơi làm việc.

 

Lombardo nói, mặc dù chúng có thể là những tương tác “không quan trọng”, nhưng chúng có thể làm cạn kiệt năng lượng của bạn.

 

✦Những trở ngại để nhận sự hỗ trợ đầy đủ

Một nghiên cứu năm 2020 cho thấy người đang gặp vấn đề không thể nhận ra mình cần phải được hỗ trợ và điều này góp phần khiến rơi vào tình trạng kiệt sức. Điều này bao gồm:

 

được cho là kiệt sức là lỗi của chính bạn

nghe rằng điều đó xảy ra với tất cả mọi người

bị bác bỏ khi yêu cầu giúp đỡ

 

✦ Thay đổi thường xuyên

Mọi thứ liên tục thay đổi có thể góp phần khiến bạn cảm thấy kiệt sức.

Cho dù bạn đang thay đổi công việc, trường học, nhà cửa hay cố gắng bắt kịp các quy tắc xã hội luôn thay đổi thì việc thay đổi để thích nghi cũng làm cạn kiệt hết sức lực của bạn nhanh chóng

 

✦ Làm thế nào bạn có thể phục hồi sau tình trạng kiệt sức của chứng tự kỷ?

Kiệt sức của chứng tự kỷ có thể gây ra sự bối rối và choáng ngợp, nhưng khả năng hồi phục là hoàn toàn có thể.

 

Xóa bỏ nghĩa vụ

Đã đến lúc bạn nên cương quyết với kế hoạch và cam kết của mình. Nếu điều gì đó không cần thiết 100%, hãy xóa nó khỏi lịch hoạt động của bạn trong tương lai gần.

Mục tiêu mới là cố gắng tìm ra nhiều thời gian thư thái nhất có thể, giảm đi các hoạt động ngoại khóa, các dự án, và các sự kiện xã hội.

 

Tham gia các hoạt động nhẹ nhàng

Ý tưởng là tham gia vào nhiều sở thích hơn mà bạn hứng thú hoặc những hoạt động thúc đẩy cảm giác thư thái – những thứ bạn thường xuyên bỏ qua một bên trong lịch làm việc bận rộn của mình.

 

Bạn có thể cảm thấy đang được nạp năng lượng lại khi:

dành thời gian trong thiên nhiên

rèn luyện suy nghĩ thư thái

tập thể dục

vẽ

nghe nhạc

du ngoạn

thả lỏng người

ngồi im lặng với người bạn yêu

 

Những can thiệp thuộc về giác quan

Bédard nói: “Những điều này có thể hình dung việc thu mình lại, như bạn đang ngồi trong tủ quần áo tối mà mang lại cho bạn cảm giác hạnh phúc, tận hưởng gối êm, sự yên tĩnh, và bóng tối), ngửi mùi hương yêu thích hoặc sờ chạm thích thú,” Bédard nói.

 

Tai nghe khử tiếng ồn cũng có thể giúp bạn cảm thấy thư thái hơn

Nếu bạn không ngủ được, hãy nghỉ ngơi

Tự kỷ đôi khi có thể khiến giấc ngủ trở thành một thách thức. Ngay cả khi bạn không cảm thấy mệt mỏi, hãy cố gắng dành ít nhất 8 giờ mỗi đêm để ngủ. 

 

Trong thời gian này, hãy cố gắng tránh xem tin tức hoặc lướt mạng xã hội. Thay vào đó, hãy xem với một trong những cuốn sách hoặc bộ phim yêu thích của bạn.

 

Thực hành lòng trắc ẩn

“Hãy cố gắng đối xử nhẹ nhàng với bản thân nhất có thể,” O’Conner nói. “Nếu có một số việc bạn không thể làm hoặc phải nói‘ không ’ngay bây giờ, điều đó không sao cả.”

 

✦Làm thế nào để giúp người bạn yêu thương

Nghiên cứu cho thấy những người trải qua tình trạng kiệt sức tự kỷ thiếu sự đồng cảm từ những người bình thường, nhưng một số điều chúng ta có thể giúp ích họ bao gồm:

kỹ năng để không phải ngụy trang hoặc che giấu bản thân

sự hỗ trợ và chấp nhận của xã hội

thời gian nghỉ làm hoặc trách nhiệm

giảm kỳ vọng

 

✦Còn con tôi thì sao?

Trẻ tự kỷ có thể gặp khó khăn trong việc truyền đạt những gì chúng đang cảm thấy.

O’Connor nói: “Để giúp một đứa trẻ hồi phục sau tình trạng kiệt sức tự kỷ, hãy cố gắng loại bỏ những yêu cầu bất cứ khi nào có thể. Tăng cường thư thái các giác quan và hiểu rằng chúng có thể cần thêm thời gian ở một mình để nạp năng lượng.”

 

Bạn cũng có thể thấy hữu ích khi đến gặp một nhà tâm lý học chuyên về chứng tự kỷ ở trẻ em.

 

✦ Bước tiếp theo

Tự kỷ kiệt sức là một phản ứng tự nhiên trước hoàn cảnh căng thẳng.

Nó chỉ ra rằng bạn cần thời gian ngừng lại hoạt động để nghỉ ngơi, giảm bớt trách nhiệm (ít nhất là hiện tại) và cơ hội để trải lòng chân thành với những người thân yêu về cảm giác của bạn.

 

Nếu bạn khó diễn đạt thành lời trải nghiệm của bạn, hãy cân nhắc làm việc với một nhà trị liệu được đào tạo. Họ sẽ giúp bạn học cách yêu cầu sự giúp đỡ, thiết lập ranh giới xung quanh năng lượng của bạn và liên hệ với sự hỗ trợ khi bạn cảm thấy kiệt sức.

 

Hãy nhớ rằng không có gì sai với bạn. Chứng kiệt sức tự kỷ có thể xảy ra với bất kỳ ai. Bạn không đơn độc trong việc này và bạn có thể khôi phục.

 

Admin dịch từ nguồn: https://psychcentral.com/autism/autistic-burnout?